POLSKI ZWIĄZEK DZIAŁKOWCÓW OKRĘG PODKARPACKI

W piękną, słoneczną i wręcz upalną niedzielę 12 września w Arboretum w Bolestraszycach br. odbył się X Międzynarodowy Festiwal Derenia. W tym roku gościliśmy znamienitych zagranicznych wykładowców: prof. dr hab. Svitlanę Klymenko z ogrodu Botanicznego w Kijowie i mgr inż. Jovankę Sablijč z Ministerstwa Gospodarki Bośni i Hercegowiny. Prelegentki zachęcały do uprawy derenia jadalnego, którego owoce wykazują działanie prozdrowotne.

Owoce zawierają:  żelazo, potas, wapń, fosfor, cynk, miedź i mangan, beta-karoten, flawonoidy i kwasy organiczne i bardzo dużo witaminy C. Regularnie spożywane przetwory pomogą w walce z anemią, przeziębieniem, dolegliwościami żołądkowymi i migreną.

 

 

Dereń jadalny (Cornus mas) może być uprawiany jako soliter lub żywopłot. Jeśli nie będziemy go mocno przycinać może być małym drzewem dorastającym do 8m wysokości. Przy corocznym cięciu i formowaniu uzyskamy zgrabne jednopienne drzewko dorastające do 2-3 m wysokości. Żywopłoty z derenia stworzą skuteczną barierę ale drzewka będą słabiej owocować.   

 

Dereń jadalny jest łatwy w uprawie. Podłoże do uprawy powinno być lekkie, przepuszczalne o pH 7-8. Przed posadzeniem należy sprawdzić pH i odpowiednio go skorygować, a potem do wykopanego dołka należy dodać kompostu. Dereń lubi ściółkowanie podłoża skoszoną trawą, dzięki temu woda nie paruje z gleby, a gleba nie porasta roślinami konkurującymi i chwastami. Każdego roku na jesień dereń wymaga wapnowania.

 

Krzewy nie lubią gleby zimnej, kwaśnej, mokrej, z wysokim poziomem wody gruntowej. Krzewy z doniczek sadzimy na wiosnę, a z gołym korzeniem jesienią. Nierozgałęzione sadzonki przycinamy mniej więcej na tej samej wysokości, nad pączkiem rosnącym na zewnątrz i zawsze pod skosem, aby soki nie zalały pączka. Roślina rozkrzewi się i nabierze formy krzewu. Stanowisko do uprawy powinno być słoneczne i wolne od silnych wiatrów i zastoin mrozowych. Dereń jadalny jest odporny na mróz, ale wiosenne przymrozki mogą uszkodzić kwiaty.

 

 

Dereń jadalny kwitnie na ubiegłorocznych pędach przed pojawieniem się liści. Na przełomie marca i kwietnia pojawiają się żółte kwiaty. Cięcie wykonujemy na wybranych pędach po kwitnieniu, aby roślina nie zawiązała na nich owoców, tylko wypuściła nowe pędy, na których zakwitnie w przyszłym roku: po kwitnieniu skracamy wybrane pędy na 3 pąki. 

 

Podczas Festiwalu można było zakupić ukorzenione sadzonki w doniczkach oraz owoce i przetwory z derenia. Nie brakowało dżemów, soków, nalewek, destylatów oraz kiszonego derenia. Zwieńczeniem wykładów był film przygotowany przez dyrektora Arboretum dr hab. Narcyza Pióreckiego – Dereń w czterech porach roku. 

 

 

 

Do ratowania starych drzew owocowych namawiała mgr inż. Elżbieta  Żygała z Arboretum w Bolestraszycach. Stare drzewa to nie tylko schronienie dla licznych gatunków zwierząt ale również to bank genów dobrych, smacznych i często odpornych na choroby odmian jabłoni i grusz. Wiele osób szuka starych odmian kierując się smakami z dzieciństwa. Spacer po sadzie pomologicznym był dobrą okazją do przypomnienia sobie smaku dobrych jabłek. 

 

 

Każdego roku w Arboretum prowadzona jest sprzedaż wybranych starych odmian. Tak będzie i w tym roku - już 14 października będzie można dokonać zakupu na terenie Arboretum, szczegóły na stronie internetowej: Jabłonie (sadzonki) – sprzedaż 2021 – Arboretum i Zakład Fizjografii w Bolestraszycach – (oficjalna strona: www.bolestraszyce.com.pl)

 

 

Każda wizyta w Arboretum jest ciekawa: w zależności od pory roku kwitną różne rośliny. A teraz królują wrzosy.  

 

 

 

Jadwiga Brzozowska

OP PZD Rzeszów